Psychische problemen zijn gewoner dan u denkt
Regelmatig sporten, niet roken, veel water drinken en elke dag voldoende groenten en fruit eten. Is dat niet de basis van een gezond leven? Gedeeltelijk is dat zeker waar, maar om gezond te blijven is het niet alleen een kwestie van goede zorg voor ons lichaam. Ook onze geest heeft zorg en aandacht nodig. Want wat heeft u aan een gezond lichaam als u door stress, angst en depressie nauwelijks nog uw bed uit kunt komen?
Elke dag is een uitdaging
In Nederland krijgt bijna de helft van de mensen ooit in zijn leven last van psychische problemen. Jaarlijks geeft één op de vijf volwassenen aan er last van te hebben. Psychische stoornissen zijn er in alle soorten en maten en hebben vaak grote invloed op het dagelijkse leven. Elke dag is een uitdaging en het is moeilijk een normaal leven te leiden, contacten te onderhouden, naar school te gaan of te werken. Het komt dus veel voor en het effect op het dagelijks leven is groot. Dit wetende zou u misschien verwachten dat het onderwerp op iedere verjaardag ter sprake zou komen. Maar hoewel we er geen moeite mee hebben om te praten over een gebroken been of kiespijn, vinden we het een stuk moeilijker om te bekennen dat we gebukt gaan onder een psychische stoornis.
Voorbeelden van psychische aandoeningen
Dat komt omdat we bij het woord ‘psychische stoornis’ vaak meteen denken aan de oude man op het bankje op de markt die de hele dag tegen voorbijgangers schreeuwt. Om een indruk te geven van wat psychische stoornissen nu precies zijn, geven we u graag een paar voorbeelden. Denk bijvoorbeeld eens aan: anorexia, post-traumatische stressstoornis (ptss), ADHD, burn-out, paniekaanvallen, dwangstoornissen en postnatale depressie. Dit zijn zeer veel voorkomende problemen waar veel mensen ooit direct of indirect mee te maken krijgen. Daarnaast zijn er ook nog een aantal aandoeningen die wat minder vaak voorkomen zoals schizofrenie, bipolaire stoornis, psychoses en chronische depressie.
Hulp zoeken is voor velen moeilijk
Veel van bovenstaande psychische aandoeningen zijn goed te behandelen. In sommige gevallen met therapie, in andere gevallen met medicijnen en in sommige gevallen met allebei. Overigens zijn niet alle stoornissen te ‘genezen’. ADHD of Schizofrenie gaan bijvoorbeeld niet over, maar men kan er met de juiste behandeling wel prima mee leren leven. Het belangrijkste is dus dat mensen die last hebben van een psychische aandoening hulp zoeken en krijgen. De lange wachtlijsten en in sommige gevallen de schaamte weerhoudt veel mensen ervan om contact te zoeken met een arts of hulpverlener. Zij blijven in hun angst of depressie leven, trekken zich steeds meer terug uit sociale situaties en doen er alles aan om hun leed voor de buitenwereld onzichtbaar te houden. Vaak verergeren hierdoor de klachten en dit kan zelfs leiden tot zelfmoord gedachten.
Leg contact en luister
Hulp zoeken is dus belangrijk maar hulp bieden ook. Merkt u dat iemand in uw omgeving zich anders is gaan gedragen, minder contact legt en zich steeds vaker terugtrekt, of dat hij of zij steeds vaker prikkelbaar en afwerend reageert, dan kan het zo zijn dat die persoon last heeft van psychische problemen. Negeer dit niet maar leg contact en vraag hoe het gaat. Luister naar de ander zonder te oordelen en zonder de ander in de rede te vallen met voorbeelden uit uw eigen leven. En wanneer u reageert, zeg dan niet: ‘ach joh, valt wel mee’ maar uit uw medeleven en vraag of er iets is dat u kan doen om de ander te helpen. Uiteraard hoeft u het probleem niet voor de ander op te lossen, maar een luisterend en begripvol oor kan af en toe nét het verschil maken.