Help, mijn ouders worden oud!
Misschien herkent u het: uw vader of moeder wordt steeds vergeetachtiger. Dingen die vroeger vanzelf gingen, gaan nu moeizaam. Uw ouder raakt sneller geïrriteerd, wordt achterdochtig of juist afhankelijk. Als uw ouders ouder worden, kan dit veel van u vragen. Dat kan best ingewikkeld zijn, want hierdoor komt u als kind plotseling in de rol van verzorger terecht. Hoe gaat u hiermee om, zonder uzelf te verliezen?
Oud worden is soms ingewikkeld
Ouder worden betekent vaak afscheid nemen van dingen die vanzelfsprekend waren: zelfstandig zijn, helder van geest blijven, een sterk lichaam hebben. Veel ouderen vinden dat moeilijk. Sommige mensen trekken zich terug. Anderen worden juist boos of koppig. Ze zeggen dingen die kwetsend zijn of eisen hulp zonder ‘dank je wel’. Dat kan u boos, verdrietig of gefrustreerd maken. Toch is het goed om te beseffen dat achter dit gedrag vaak onmacht of angst zit.
En u dan?
Ook voor u verandert er iets. U maakt zich misschien zorgen. U moet meer regelen, vaker aanwezig zijn, terwijl u zelf ook een druk leven heeft. Misschien voelt u zich schuldig als u ‘nee’ zegt. Of u twijfelt: is dit normale ouderdom, of is er iets medisch aan de hand? Die combinatie van zorgen, schuldgevoelens en irritatie is heel normaal. Het betekent niet dat u een slechte dochter of zoon bent.
Wat kunt u doen?
- Blijf praten (als dat kan): Ouderen hebben vaak echt niet door dan hun gedrag of uitspraken kwetsend zijn of u een schuldgevoel bezorgen. Als de band met uw ouder goed is, kunt u dit bespreken. Leg rustig uit wat u ziet en waar u mee zit. Kies een moment dat uw ouder rustig is. Begin bijvoorbeeld met: ‘Ik merk dat het voor u steeds moeilijker wordt om dingen te onthouden. Wilt u samen kijken wat kan helpen?’
- Zet kleine stappen: Veranderingen accepteren kost tijd. Sommige ouderen hebben de neiging koppig vast te houden aan hun zelfstandigheid, ook als sommige dingen zelfstandig niet meer lukken. Het is dan lastig om uw ouder daarvan te overtuigen. Vaak helpt het als u klein begint. Ga bijvoorbeeld samen naar de huisarts, neem een huishoudelijke taak uit handen of regel een dag hulp in de week.
- Erken dat het zwaar mag zijn: U hoeft het niet allemaal goed te doen of leuk te vinden. Ouderdom is soms gewoon lastig, voor iedereen. Geef uzelf ruimte om dat te voelen.
- Zoek steun: Praat met broers, zussen, vrienden of een mantelzorgorganisatie. U mag hulp vragen. Kijk op mantelzorg.nl of bel met uw gemeente. Er zijn vaak meer mogelijkheden dan u denkt.
- Zorg ook goed voor uzelf
Als u altijd klaarstaat voor een ander, raakt u op den duur zelf uitgeput. Neem tijd voor uzelf. Stel grenzen. U mag 'nee' zeggen, zonder schuldgevoel.
Wanneer is hulp nodig?
Als uw vader of moeder dingen vergeet die gevaarlijk kunnen zijn (zoals het gas uitdraaien), zich steeds meer terugtrekt of plots veel verandert in gedrag, is het goed om professionele hulp in te schakelen. U kunt beginnen met de huisarts. Die kent de weg naar zorg en ondersteuning.
Tot slot
Het is niet erg als u het soms even niet weet. Ouderdom is niet zwart-wit, en liefde is soms ingewikkeld. Maar met geduld, humor en steun komt u samen een heel eind. Wilt u advies of hulp? Uw gemeente kan u helpen bij mantelzorgondersteuning, zorg aan huis en praktische regelingen. Neem gerust contact op. We denken graag met u mee.